استاد آیینگر میگوید:
قبل از شروع تمرینات پرانایاما باید در آساناهای زیر تبحر لازم را بدست آورید:
آساناهای معکوس سرش آسانا و سارونگ آسانا و هالاسانا و بانداهای جالاندارا باندا و اودیانا باندا
که در این آساناها بطور طبیعی انجام میشود.
Ujayi Pranayama – Conqueror Breath
تنفس اوجائی یاتنفس تکبری
♥️مقدمه:
وقتی به صدای طبیعت گوش می کنیم نغمه ستایش خداوند را می شنویم. این ترنم در صدای وزش باد، ترنم جویبار، پرواز پرندگان و . . . شنیدنی است. در سینه ما انسان ها نیز این سرود با صدای تنفس ما در جریان است . اگر به صدای تنفس خود با آگاهی و حضور گوش فرا دهیم با آرامش عمیق باطنی ایجاد شده، حضور با شکوه خداوند را بیشتر احساس نموده و حس خلسه را تجربه خواهیم کرد.
در علم پرانایاما آمادگی برای شنوائی سرود هستی، با انجام تنفس های صدادار ایجاد می شود که یکی از این تکنیک های تنفسی تنفس اوجائی می باشد. تکنیک تنفسی اوجایی اهمیت فراوانی در یادگیری سایر تکنیک های پرانایاما داشته و اساس و بنیان بسیاری از تکنیک های تنفسی می باشد.
قسمت دوم
در زبان سانسکریت واژه اوجائی از دو بخش تشکیل می شود : “اود” (UD) پیشوندی است که به معنای بالا و برتر در رتبه، اوج دهنده و انبساط دهنده و همچنین به معنی توسعه، گسترش، احساس فضیلت و قدرت است و “جایی” (JAYI) به معنای پیروزی و موفقیت، برنده و قهرمان است. انجام صحیح این تکنیک تنفسی در انسان ایجاد خلسه نموده و انسان را به درک هستی رهنمون می سازد. در این تنفس ریه ها کاملا باز و منبسط شده، قفسه سینه باز و فراخ می گردد، همانند حالتی که یک جنگجوی فاتح و پیروز به خود می گیرد. از این رو به آن اوجائی یا اوج قهرمانی گویند. در هند باستان از کلمه اوجائی به معنای آرزوی موفقیت یا اصولا موفق شدن در امور زندگی استفاده می شده است. گفته می شود این پرانایاما برای موفقیت در امور زندگی مفید است. انجام این تکنیک با تولید اصوات دم و بازدم می باشد. ویژگی خاص تنفس اوجایی به جهت صدای هیس مانند آرامی است که فرد تنفس کننده در هنگام دم و بازدم در ناحیه پشت گلوی خود ایجاد می کند. محل ایجاد این صوت در مجرای تنفسی میان حلق و حنجره است. اصطکاک هوا در این ناحیه هنگام دم تولید صوتی شبیه به “شا” یا “سا” ی کشیده (SA) و هنگام بازدم تولید صوتی شبیه به “هام” ( (HAM) می کند . در یک سیکل کامل (دم و بازدم) این اصوات در ابتدا شبیه به “ساهم” و در حالات پیشرفته شبیه به صوت “سوهام”می گردد. صوت سوهام (SOHAM) بطور مرتب در تنفس های موجودات زنده در جریان است و یکی از اصوات مهم در مانترا یوگا می باشد. این صوت به نام آجاپا مانترا (Ajapa mantra) نامیده می شود که دارای چند مزیت مهم است: با انجام این تکنیک سرعت تنفس کاهش می یابد. تمرکز را بر روی تنفس افزایش داده و از پراکندگی ذهن جلوگیری می کند. با یکنواخت بودن صدای تنفس، جریان آرام و روان تنفس را تنظیم می کند که این امر یک اصل مهم در تنفس اوجایی محسوب می گردد. با انجام اوجائی پرانایاما می توانیم صوت “سوهام” را واضح تر و بلندتر قابل شنیدن نمائیم که این امر موجب تمرکز و آرامش ذهنی می گردد. سوهام یکی از اصوات مهم در مانترا یوگا می باشد که در مورد این تکنیک تنفسی و مراقبه ای در مجالی دیگر به تفصیل صحبت خواهم کرد.
قسمت سوم
♥️ مراحل انجام تکنیک:
1/ به یکی از روش های نشست صحیح یوگایی بنشینید. ستون فقرات را صاف و کشیده نگهدارید. بازوها را کشیده و دست ها را بر روی زانوها قرار دهید به طوری که کف دست ها رو به سقف باشد.
2/ چشم ها را آرام بسته و در ابتدا به جریان تنفس طبیعی خود توجه کنید . سپس برای آشنایی با تجربه تنفس یک دم عمیق بگیرید و به آهستگی با دهان باز، آرام و کشیده بازدم عمیقی داشته باشید به طوریکه جریان هوای خارج شده را به آرامی از پشت گلوی خود با صدای “ها” به بیرون هدایت کنید. چند بار این عمل را انجام دهید. در این حال توجه خود را بر روی عضلات گلو حفظ کنید و آنها را تا حدودی منقبض نمائید، این انقباض باید به مقداری باشد که انقباض عضلانی از بیرون نمایان نباشد.
3/ حال دهان خود را ببندید و به آرامی چانه را کمی به سمت پائین متمایل کنید (جالاندارا باندا Jalandhara Bandha) و زمانی که از بینی دم خود را انجام میدهید مجددا تنفس را به آرامی به پشت گلوی خود هدایت کنید. تمام سعی خود را داشته باشید که هوای وارد شده در قسمت گلو با دیواره پشت نای اصطکاک ایجاد نماید. با انجام این کار صدای “سا”ی کشیده و یا هیس مانندی ایجاد می شود که خود شما به راحتی آن را خواهید شنید. دقت کنید که این صوت یکنواخت و بدون لرزش صوتی باشد و از طنین بم به زیر و نهایتاً به سکوت ختم شود.
4/ سپس با انجام عمل بازدم سعی نمائید که هوا هنگام خروج در سمت جلو نای اصطکاک ایجاد کند. این امر موجب تولید صدای “هام” فشرده میشود و از طنین بم به زیر و نهایتاً سکوت ختم می گردد. در مرحله بازدم نیز دقت نمائید که صوت تولید شده یکنواخت و بدون لرزش باشد .
5/ تمرین دم و بازدم فوق را چندین بار انجام دهید تا صوتی نرم و دلپذیر ایجاد گردد. این تمرین را می توانید به مدت 5 الی 8 دقیقه انجام دهید و به تدریج زمان آن را به 10 الی 15 دقیقه برسانید. در خاتمه این تکنیک نیز به مدت یک الی دو دقیقه تنفس طبیعی خود را انجام دهید و سپس برای چند دقیقه در وضعیت شاواسانا یا جسد بر روی زمین دراز بکشید
♥️ فواید تنفس :
ایجاد آرامش جسمانی و روانی
آرامش در مغز و ذهن
کاهش خستگی و اضطراب
بهبود در بی خوابی
درمان خر و پف در خواب
مفید در کاهش فشار خون بالا
افزایش تمرکز فکر
آهسته و یکنواخت کردن جریان هوا در ریه ها و بهبود عملکرد دستگاه تنفس
بهبود آسم و برخی از امراض ریوی
♥️- گرداوری آقای رضا خلج – چاکرای مورد توجه :ویشودهی چاکرا