کم خونی
یا آنمی (Anemia) :
کم خونی که در آیورودا به Pandu معروف است ، زمانی اتفاق می افتد که میزان سلول های قرمز خون یا هموگلوبین (پروتئینی که نقش انتقال اکسیژن از ششها به بقیه بدن را دارند ) بطور قابل ملاحظه ای از سطح مورد نیاز در درون خون ما کمتر شود.
اکسیژن نقش بسیار مهمی برای ادامه عملکرد سلول های بدن دارد.اکسیژن با کمک سلول های قرمز خون از راه شش ها به تمام سلول های بدن میرسد.
اگر شخصی میزان کمی خون در بدن داشته باشد ، علی رغم اینکه خیلی هم کار نکند ،اما همیشه احساس خستگی و ضعف دارد.
دلایل بوجود آمدن کم خونی عبارتند از :
1 – خونریزی شدید و ناگهانی در اثر جراحت در بدن (که فورا باید تشخیص و جلوی خونریزی گرفته شود)
2 – رژیم غذایی با کمبود آهن
3 – تجزیه سلولهای خونی بطورمکرر دربدن
4 – کمبود املاح و موادمعدنی در بدن
5 – سوء تغذیه
6 – هر چیزی که سرعت عملکرد طحال را زیاد می کند ( عضوی که نقش کنترل کیفیت خون را دارد) .مانند :
داشتن سبک زندگی با سرعت و شتاب ،خوردن عجولانه ، تماشای تلویزیون ، خواندن روزنامه و یا صحبت با
تلفن هنگام خوردن و …..
7 – اختلال در اعضاء مشخصی از بدن (مانند : شکم
،کبد ،مغز استخوان ،طحال و ….) میتواند تولید سلولهای خونی را مختل نماید و باعث کم خونی شود.
اگرچه کم خونی عموما در بین خانمها دیده می شود ، اما آقایان نیز می توانند به آن مبتلا شوند.
اگر کم خونی در شما تشخیص داده شد ، به هیچ عنوان نسبت به آن بی توجه نباشید ،چراکه اگر به موقع
درمان نشود میتواند کشنده نیز باشد. بهترین روش درمان کم خونی استفاده از داروی مناسب ،خوردن
غذای سالم و حفظ رژیم غذایی مناسب و تناسب اندام است.
برخی از نشانه های کم خونی عبارتند از:
1 – خستگی
2 – رنگ پریدگی
3 – کوتاه شدن تنفس (بویژه هنگام تمرین کردن)
4 – ضربان قلب غیرعادی (بخصوص موقع تمرین)
5 – هیجان
6 – خواب رفتگی و بی حسی بدن
7 – پریودهای سنگین و خونریزی نامنظم
8 – میل به خوردن مواد غیرعادی و غیرخوراکی (مانند :خاک ،سبزه و..)
9 – گیجی ، فراموشی و عدم تمرکز
10 – سردرد
11 – سندرم پای بی قرار
12 – ریسک های زمان حاملگی
13 – ریزش مو
14 – مدفوع تیره
روش های مفید برای درمان کامل کم خونی:
رژیم غذایی:
– غذاهای سرشار از آهن مصرف نمایید:
– مقدار زیادی سبزیجات با برگ سبزومیوه بخورید.
مقدار زیادی سبزیجات مانند: کاهو، کلم ، کلم بروکلی ، شلغم ،گشنیز ،جعفری و اسفناج دررژیم غذایی خود
داشته باشید.که می توانید اینها را به شکل سالاد مصرف کنید واز طعم آن لذت ببرید که همزمان برای
درمان کم خونی تان نیزمفید هستند. سبزیجات و بویژه اسفناج باید روزانه مصرف شوند ،چراکه به ساختار
سلولهای قرمز خون درون بدن کمک می کنند و سطح هموگلوبین را افزایش می دهند. – مصرف فرآورده
های گوشتی بویژه جگر ، برای بالا بردن میزان آهنخون بسیار لازم است. – شنبلیله منبع غنی
وسرشار از آهن است که بطور خاصی دردرمان کم خونی تاثیر دارد. پیشنهاد می شود که برگ های
شنبلیله را روزانه پخته و به منظور درمان کم خونی در رژیم غذایی تان مصرف نمایید. – لوبیا سویا نیز
سرشار از آهن و پروتئین است که در درمان خانگی کم خونی مؤثر است. همچنین مصرف نصف لیوان شیر
سویا بصورت روزانه توصیه می شود. وحتی سویا تکه ای می تواند پخته وخورده شود. – میوه های خشک
ارگانیک مانند :زرد آلو،انجیر و انگور(کشمش) مصرف نمایید. – همچنین بادام، شیره ،عسل ، زیره سیاه (که
میزان بالایی آهن دارد ) و گوشت قرمز بدون چربی. – حتی خوردن میوه هایی مانند پرتغال ، لیمو ، سیب و
انار نیز مفید هستند و باید هر روز مصرف شوند.البته نه اینکه در یک روز تمام آنها مصرف شوند ،اما باید
درفواصل زمانی ،مرتبا مصرف شوند. – آب سیب تازه ، آب انار (که حاوی مقدار زیادی ویتامین
C هست و به افزایش جذب آهن کمک می کند) باید مصرف شود.آب میوه ها باید با شکم خالی مصرف
شوند وتا 1 الی 1:30 ساعت بعد از آن چیزی خورده نشود. – هویج تازه و چغندر قرمز بصورت تکه ای خرد
و با آب لیمو تازه مصرف شود( خانمها می توانند در دوران قاعدگی بیشتر آن را مصرف نمایند.) – غذاهای سرخ شده و غذاهای ترش نباید به هنگام کم خونی مصرف شوند. – چای و قهوه نباید حین غذا مصرف شوند و بطور کلی مصرف آنها کاهش داده شود.
– گنجاندن ویتامین B12 در رژیم غذایی تان :
به منظور درمان کامل کم خونی بسیار ضروری است که ویتامین B12 را در رژیم غذایی تان
بگنجانید.مصرف محصولات لبنی در این زمینه توصیه می شود.
– آهسته و با آرامش غذا بخورید و خواب کافی داشته باشید:
قبل از غذا دست ها را شسته ،و با آرامش و به آهستگی غذا را بخورید و میز غذا را تا انتها ترک نکنید.
و شبها زود بین ساعت 9 تا 11 بخوابید و صبح زود بین 4 تا 6 از خواب بیدار شوید .
که این ها کمک به عملکرد بهتر و بالانس کبد و طحال می نماید.
– غذا را درظروف آهنی بپزید:
یک روش مهم دیگر برای دور کردن کم خونی،آماده
کردن غذاها در ظروف آهنی می باشد.زیرا با استفاده از ظروف آهنی ،میزان آهن خونتان بطور قابل توجهی از راه غذا افزایش می یابد و افزایش آهن خون کمک به درمان سریعتر کم خونی می کند.
– دوش آب سرد بگیرید :
گرفتن دوش آب سرد در درمان کم خونی بسیار مفید است.و برای شخص مبتلا به کم خونی گرفتن دوش آب سرد دو بار در روز توصیه می شود.
– آیورودا و کم خونی :
براساس آیورودا ،زمانی بدن با کم خونی مواجه می
شود و افت می کند که پیتا دچار اختلال شود( مخلوطی از آب و آتش / مرتبط با هضم و
گوارش).بهترین راه برای تنظیم پیتا ، تمیز کردن روده ها و احشاء داخلی می باشد.
برخی ازکارهایی را که می توان انجام داد عبارتند از: نوشیدن مخلوطی از یک لیوان شیربا آب که جوشیده شده و با دمای ولرم قبل از خواب نوشیده شود و یا نوشیدن آب نارگیل با شکم خالی بسیار مفید است .
– انجام تمرینات سبک و تنفس عمیق به درمان کم خونی کمک می نماید:
کم خونی معمولا شخص را بسیار سست و بی حال می نماید و تمرین کردن را مشکل می سازد.اما اگر فرد بتواند تمرینات بدون ابزار (freehand) و سبک را انجام دهد ،سپس آن کمک به دفع سموم بدن و گردش خون بهتر می کند و سطح هموگلوبین افزایش می یابد. همچنین انجام 10 دقیقه تنفس عمیق روزانه می تواند به ایمنی بدن بیماران مبتلا به کم خونی کمک نماید.
یوگا و کم خونی:
انجام تمرینات منظم آساناهای یوگا و پرانایام باعث افزایش تولید سلول های قرمز خون RBC (Red Blood Cell) ، و همچنین تصفیه خون می شود.
– آساناهای مفید برای افزایش RBC:
1 – ساروانگ آسانا (ایستادن روی شانه)
2 – پاسچی موتان آسانا
3 – اوتان پاد آسانا
4 – ویپاریتا کارانی مودرا
5 – سوریاناماسکار( سلام بر خورشید)
6 –اشتر آسانا(وضعیت شتر)
7 – چاکرآسانا (وضعیت چرخ)
8 – یاستیک آسانا (کشش بدن در حالت خوابیده)
9 – شاوآسانا و تنوعات آن.
– تمرینات تنفسی مفید برای افزایش هموگلوبین در بدن:
1 – کاپالابهاتی
2 – آنالوما ویلوما
3 – بهاستریکا ( ابتدا با سرعت کم ،سپس متوسط و بعد با سرعت زیاد)
4 – اوجایی
5 – شیتالی و شیتکاری
6 – برهماری
7 – Udgeeth : گفتن و ادا کردن صوت OM بعد از یک دم عمیق.
ترجمه : مهدخت پریشان زاده
منابع:
www.findhomeremedy.com
www.indianmirror.com/yoga/yoga/and/anemia
www.foxnews.com/health
http://yogianand.wordpresss.com
www.sahajayogaportal.com